Қызылша қанты

Қант - сахарозаның тұрмыстық атауы ғана екенін білесіз бе? Қамыс немесе қызылша қанты маңызды тамақ өнімдеріне жатады. Ерекше қасиеттерінің арқасында қызылша қанты көмірсутек қосылыстарына жатқызылады. Өз кезегінде көмірсулар адам ағзасында маңызды рөл атқарады.

Көмірсулар - өмірлік маңызды барлық жүйелердің қалыпты жұмыс істеуі үшін адамға жай ғана қажет энергия көзі. Қант адам ағзасымен өте жеңіл сіңіріледі, ол тез глюкозаға, сонымен қатар фруктозаға бөлінеді. Глюкоза адам ағзасының барлық энергетикалық шығындарының жартысынан астамын қанағаттандыруға көмектеседі.

Зерттеушілер Үндістан сияқты елді қанттың отаны деп есептейді. Ежелгі үнді тілінен аударғанда śarkaraḥ сөзі «қиыршық тас немесе құм тас» дегенді білдіреді. Еуропалық аумақта қант Ежелгі Рим заманында-ақ қолданыла бастады. Құрақ немесе қоңыр қант Римге Үндістаннан әкелінді. Айта кетерлігі, римдіктер қазіргі Сицилия аумағында қант қамысын өздері өсіруді ұйғарды.

Алайда, ұлы империяның құлауымен қант қамысын өсіру дәстүрі жоғалды. Біздің ендіктерімізде қант XI ғасырда пайда болды. Рас, ол кезде өнім халықтың жоғары топтары мен монарьлардың ғана құзыреті болатын. Қызылша қанты қанттың кең таралған түрлеріне жатады.

Қызылша өңдеу арқылы қант алу мүмкіндігі туралы алғаш рет XVIII ғасырда, неміс химигі Андреас Маграф өз еңбектерінде осындай мүмкіндік туралы айтқан кезде айтылды. Қызылша қантының алғашқы өнеркәсіптік өндірісін Наполеон 1806 жылы ғана жолға қойды. Қамыс қанттың қымбаттығы жергілікті шикізаттан қызылша қанты өндірісін рентабельді қылды.

Осы себептен бұрын отарлық қамыс қанты сатып алған елдер өз аумақтарында қызылша қанты өндірісін біртіндеп жолға қоя бастады. Қызылша қанты өндіру үшін қызылшаның белгілі бір сорттары пайдаланылады. Қант қызылшасы екі жылдық өсімдік болып табылады, ол кәдімгі көкөністен өзінің етті тамыр жемісімен және ерекше химиялық құрамымен ерекшеленеді.

Бастапқыда қызылша қанты өндіру процесінде қызылша шырынын алады, оны кейіннен 60С дейін қыздырады және химиялық процеске деферакция, содан кейін сатурация жүргізеді. Шырынды қызылша қантына қайта өңдеу кезінде көмір қышқылын, сондай-ақ әкті пайдаланады. Тазартылған қызылша шырынын буландырады және қант кристалдарын алады.

Қызылша қантының басты өндірушілері мен жеткізушілері еуропалық елдер болып табылады. Біздің кеңдігімізде қызылша қанты өнімнің ең танымал түрі болып саналады. Қызылша қанты түрлі аспаздық бұйымдарды, оның ішінде тәттілер, пісіру және үй консервілерін дайындау процесінде пайдаланылады.