Тамыр

Биологиялық тұрғыдан алғанда тамыр немесе radix - өсімдіктердің вегетативті органы, ол, әдетте, жер астында жасырылған және бірқатар өмірлік маңызды функцияларды жүзеге асырады. мысалы, тамыр жүйесінің көмегімен өсімдіктер кеңістікте бекітіліп қана қоймай, қоректенеді, яғни жерден заттардың өсуі мен дамуына қажетті заттарды алады. Тағы да таңқаларлық жайт, өсімдіктің тамыры қоректік заттар мен қосылыстар қоймасында топырақтан келетін бірегей болып табылады.

Тамыр өнеркәсібінде тамырлар ұстанатын анықтамаға сүйенсек, бұл аспаздықта пайдаланатын және тамаққа пайдаланатын кейбір өсімдіктердің тамырынан басқа нәрсе емес. Әдетте өсімдіктің негізгі, сондай-ақ бүйір немесе қосалқы тамырлары болады. Тамыр мен тамыр жемістері екі түрлі ұғым екенін ерекше атап өткен жөн. Біріншіден, өйткені тамыр жемісі - бұл, ең алдымен, түр-түрін өзгерткен тамыр. Екіншіден, өйткені тамыр жемістері деп топырақтан келетін қоректік заттарды өз құрамында жинақтайтын өсімдіктің қалыңдаған басты тамыры түсінеді.

Тамырдың тамыр жемісінен басты айырмашылығы өнімнің сыртқы көрінісі мен дәмдік сипаттамасын есептеуге болады. Тамыр өзінің сыртқы түрін өзгертпейді, оны жер астында өсетін көкөніс дақылдарының жемісін көбірек еске салатын тамыр жемістері туралы айта алмайсың. Тамыр жемістеріне репа, шалбар, сәбіз, майшабақ, цикорий, скорцонер және т. б. сияқты белгілі дақылдар жатады. Сондай-ақ тамырлар мен түйнектерді ажырату керек, олар да тамыр жемістері сияқты өсімдіктің тамыр жүйесінің түрлендірілген түрлендірулеріне жатады.

Айта кетерлігі, тамырдың әр түрін адамдар ежелгі заманда тамаққа пайдалана бастады. Бұл ең алдымен аң аулаумен және балық аулаумен қатар қоректендірудің негізгі тәсілі болып қызмет етуімен байланысты. Табиғат анасы жылдың әр мезгілінде тамырдың химиялық құрамы ерекшеленетіндей етіп ұйымдастырды. Мысалы, күздің терең мезгілінен көктемнің ертесіне дейін тамырында крахмалдың көп мөлшері болады, ол жылдың жылы мезгілінде крахмалға айналады.

Айта кетерлігі, жеуге жарамды тамырдың кейбір түрлері ұзындығы бір метрге жетеді. Аспаздықта жаңа піскен және кептірілген тамырлар пайдаланылады. Әдетте тамырды қайнатады, содан кейін қуырады. Сонымен қатар жаңа піскен тамырларды салаттар, сорпалар және негізгі тағамдар дайындау үшін пайдаланады. Көбінесе тамырлар дербес қоректік болып келеді және бұл шынымен де пайдалы азық-түлік болып табылады.

Жеуге жарамды тамырлардың мынадай түрлерін атап өтуге болады: тау түбірі, түйнек клейтониясы, ашытқы, пастернак, ешкі қора, әуесқой, имбиря, галангала және басқалар. Бұл тек аспаздықта ғана пайдаланылмайтын жеуге жарамды тамырдың шағын бөлігі ғана. Жеуге жарамды тамырлардың көбі Жер планетасының әр түкпірінде адамзаттың мыңдаған жылдар бойы халық медицинасының дәрілік заттары ретінде пайдаланады.